Rozstrzygnięcie konkursu Badanie Antropologiczne Roku 2019

WYNIKI KONKURSU 2019 

Do konkursu zostały zgłoszone w tym roku następujące publikacje:

1)    Agnieszka Chwieduk. Rumuński sposób na Europę. Antropologiczne studium społeczności lokalnej z Săpânța. Poznań 2018.

2)    Kamila Fiałkowska, Michał P. Garapich, Elżbieta Mirga-Wójtowicz. Krytyczna analiza naukowej ciszy, czyli dlaczego Romowie migrują (z naszego pola widzenia). „Kultura i Społeczeństwo” 2018 nr 2.

3)    Aleksandra Herman. Kulturowa wiedza kobiet. Transfer międzypokoleniowy w warunkach podwójnej marginalizacji Ukrainek z mniejszości narodowej w Polsce. Warszawa 2019.

4)    Katarzyna Kalinowska. Praktyki flirtu i podrywu. Studium z mikrosocjologii emocji. Toruń 2018.

5)    Aleksandra Kurowska-Susdorf. Oswoić śmierć. Edukacyjny potencjał kaszubskich rytuałów pogrzebowych. Warszawa 2019.

6)    Kinga Lendzion. Dwa języki dwa światy. Język francuski i malgaski w edukacji na Madagaskarze. Warszawa 2019.

7)    Ewa Maciejewska-Mroczek, Magdalena Radkowska-Walkowicz, Maria Reimann (red.) Zespół Turnera. Głosy i doświadczenia. Warszawa 2019.

8)    Natalia Maksymowicz-Mróz. Góralskie pnioki. Tradycyjne więzi rodowe i ich wpływ na współczesną kulturę Podhala. Poznań 2018.

9)    Sylwia Męcfal. Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Łódź-Kraków 2019.

10) Małgorzata Sikorska. Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce – rekonstrukcja codzienności. Warszawa 2019.

11) Agata Stasińska. Socjologia pary. Praktyki intymne w związkach nieheteroseksualnych. Kraków 2018.

12) Patrycja Trzeszczyńska. Diaspora – pamięć – miejsca. Ukraińcy z Polski z lat 80. XX wieku w Kanadzie. Kraków 2019.

13) Anna Witeska-Młynarczyk. Dziecięce doświadczenia ADHD. Etnografia spornej jednostki diagnostycznej. Warszawa 2019.

 

Jury podjęło decyzję o przyznaniu nagrody głównej

Patrycji Trzeszczyńskiej

za książkę

Diaspora – pamięć – miejsca. Ukraińcy z Polski z lat 80. XX wieku w Kanadzie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019.

i wyróżnienia

Annie Witeskiej-Młynarczyk

za książkę

Dziecięce doświadczenia ADHD. Etnografia spornej jednostki diagnostycznej. Oficyna Naukowa, Warszawa 2019.

 

Uzasadnienie werdyktu

Patrycja Trzeszczyńska, Diaspora – pamięć – miejsca. Ukraińcy z Polski z lat 80. XX wieku w Kanadzie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019.

 Nagrodzona książka sytuuje się na styku antropologicznych badań nad pamięcią, studiów migracyjnych i studiów nad diasporami. Autorka, sięgając po przykład ukraińskich migrantów z Polski do Kanady, prezentuje fenomen pamięci migracyjnej oraz jej wpływ na kształtowanie się diaspor. Podstawą empiryczną pracy jest materiał pochodzący z etnograficznych badań terenowych prowadzonych przez autorkę w Kanadzie w latach 2014-2016. Na ich podstawie analizowane są doświadczenia migracyjne i pamięć emigrantów, ich łączność z Polską, postawy wobec państwa ukraińskiego oraz tożsamości konstruowane w pluralistycznym kanadyjskim społeczeństwie. Szczególną uwagę autorka poświęca procesom diasporotwórczym, tropiąc postawy i strategie migrantów z Polski wobec diaspory ukraińskiej oraz polskiej w Kanadzie, zjawisko ruchomości i niestabilności granic obu diaspor oraz rozmijania się oddolnych sposobów definiowania własnego miejsca w Kanadzie przez migrantów z podejmowanymi przez diaspory działaniami Ciekawe są dyskusje autorki z teoriami pamięci wskazujące na specyfikę doświadczenia migracyjnego w tym względzie. Nagrodzona książka to nowoczesna i nowatorska praca etnograficzna, oparta na dojrzałej empirii, wysokiej samoświadomości metodologicznej i refleksyjności badaczki, prezentująca przekonującą i użyteczną perspektywę teoretyczną oraz stanowiąca wkład w rozwój antropologii społeczno-kulturowej w Polsce.

Anna Witeska-Młynarczyk, Dziecięce doświadczenia ADHD. Etnografia spornej jednostki diagnostycznej. Oficyna Naukowa, Warszawa 2019.

 Wyróżniona książka składa się z dwóch tomów – jednego przeznaczonego dla dorosłych, drugiego dla dzieci. Anna Witeska-Młynarczyk podejmuje temat spornej jednostki diagnostycznej, jaką jest dziecięce ADHD i pokazuje kulturowy charakter rzeczywistości pozornie „niekulturowej”, przez co bierze udział w odkrywaniu walki dyskursów o dziecko, która prowadzi do pomijania jego podmiotowości. Efekt odkrycia osiąga dzięki połączeniu podejścia etnograficznego, opartego na bliskim kontakcie z uczestnikami badań, z badaniem rzeczywistości systemowej społeczeństwa późnonowoczesnego. Dotyka nie tylko problemu niedopasowania jednostki do systemu, ale też niepewności systemowej, gdzie następuje pomieszanie moralności, praktyki medycznej i edukacyjnej. Sama wycofuje się z roszczeń do posiadania wiedzy wyróżnionej, nie zajmuje stanowiska w kwestiach tego, czy ADHD w ogóle istnieje, czy jest zjawiskiem medycznym czy raczej pedagogiczno-społecznym, ani nie opowiada się za określonymi technikami diagnozy i terapii. Pozwala raczej wsłuchać się w głosy dzieci i ich rodzin, które dostały diagnozę ADHD i funkcjonują w sytuacjach związanych jej działaniem jako etykiety i stygmatu. Przedstawia się jako uczestniczka badanego świata, subtelna, wyczulona i skromna mediatorka i tłumaczka różnorodności. W rzetelnych, pogłębionych badaniach terenowych autorka zastosowała różnorodne i oryginalne techniki badawcze, doskonale dostosowane do uczestników i przedmiotu badań. Postawa badawcza autorki jest przeniknięta delikatnością, taktem i wysoką wrażliwością etyczną.

Jury pracowało w składzie:

Tarzycjusz Buliński, Uniwersytet Gdański, laureat nagrody „Badanie Antropologiczne Roku” 2018,

Grażyna Kubica-Heller, Uniwersytet Jagielloński,

Albert Jawłowski, Uniwersytet Warszawski,

Dorota Rancew-Sikora, Uniwersytet Gdański, Zarząd Sekcji Antropologii Społecznej PTS.