Dachy i ściany.
Antropologiczne
i socjologiczne aspekty architektury
14-16. września 2017, Lidzbark
Warmiński, Oranżeria Kultury
Roofs and walls.Anthropological and sociological features of architecture
Współorganizatorzy:
Miejska
Biblioteka Pedagogiczna ORANŻERIA KULTURY w Lidzbarku Warmińskim, Instytut
Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Filozofii,
Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego
Zaproszeni
Goście:
Arbeitsgruppe Architektursoziologie przy DGS (Deutsche Gesellschaft für
Soziologie)
dr hab. Grażyna Woroniecka (Ośrodek Socjologii Zamieszkiwania ISNS UW),
dr Lesław Michałowski (Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa, Uniwersytet
Gdański)
Tematyka
sympozjum
Budowanie i zamieszkiwanie
jest sposobem bycia człowieka w świecie [Heidegger 1974]. Jest z jednej strony odpowiedzią
na wymagania płynące ze strony ludzkiego ciała, a z drugiej wykorzystaniem możliwości,
jakie daje człowiekowi środowisko zewnętrzne. Zawiera zarówno elementy oddzielania
się od przyrody i innych ludzi, jak również włączania ich w obręb własnych osiedli
i domów. Budowanie jest tą formą aktywności, która pozostawia najtrwalszy
materialny ślad obecności grup ludzkich w terenie, a dzięki temu, paradoksalnie,
daje nam dobry wgląd w procesy zmian zachodzące w społeczeństwach i stylach
życia. Rozwija opowieść o uniwersalnej naturze ludzkiej i o unikalnych
kulturach. Zwraca uwagę w stronę wyspecjalizowanych grup budujących, zdobiących,
sprzątających, nadających kryteria ocen, nieformalnych i formalnych aktów przetwarzania
budynków, przejawów skierowanej ku nim agresji i zniszczenia.
Warto pamiętać, że różnorodne
formy budowli silnie kształtują życie codzienne jednostki i jej relacje społeczne
z innymi w sposób, w którym ważne są płeć, wiek, sprawność fizyczna etc. Ale domy
budowane są nie tylko dla ludzi - też dla istot nadprzyrodzonych, zwierząt i
innych organizmów, żywych i umarłych, pojazdów i rzeczy. Przestrzeń materialna
ukazuje najważniejsze procesy i problemy społeczne, bo sama dobrze widoczna,
pozwala uzyskać wgląd w nieoczywiste społeczne nierówności i podziały, w
palimpsesty kolejnych warstw przeszłości. Budowlom skromnym i tymczasowym
przeciwstawiają się różne rodzaje budowlanej ostentacji. Architekturze
wernakularnej przeciwstawia się gwiazdorska architektura. Mamy do czynienia z niewiarygodną
wprost różnorodnością rozwiązań i polityk różnicowania domostw, materialnego wykluczania
i włączania. Rozpoznajemy liczne, palące kwestie związane z utratą domów lub
niemożnością ich stworzenia, niedoskonałością schronień i różnymi formami budowlanej
deprywacji, a z drugiej strony – z przejmowaniem przez następców całej kultury
materialnej po tych, którzy musieli swoje miejsca w pośpiechu i
niebezpieczeństwie opuścić. Interesują nas także budowle jako obiekty imaginacji
i wspominania, przedmioty silnych emocji i kluczowych przywiązań.
Architekci i budowniczy specjalizują
się w budowaniu. Zwykle opierają się przy tym na pewnych założeniach o naturze
ludzkiej, ludzkich możliwościach i preferencjach. My natomiast widzimy duży
potencjał dla stosowania narzędzi teoretycznych i metodologicznych socjologii i
antropologii w tym temacie. Jesteśmy przekonani, że badania etnograficzne mogą wnieść
poważny wkład w rozumienie relacji człowieka ze środowiskiem materialnym i
proponując sympozjum naukowe o tej problematyce, chcemy wspomóc ich rozwijanie.
Zakres tematyczny
sympozjum, który proponujemy, przewiduje poniższe zagadnienia, choć się do nich
nie ogranicza:
·
projektowanie i budowanie jako działanie
społeczne;
·
kształtowanie przestrzeni prywatnych i
publicznych – przekonania, założenia, wytyczne, główni aktorzy i dominujące
dyskursy;
·
budowle jako formy celebracji wartości i
idei;
·
kto / co zasługuje bądź nie na dom i jaki?
·
architektura bezdomności, uchodźstwa,
migracji;
·
rekonstrukcje, adaptacje, modernizacje,
rewitalizacje zabudowy;
·
co się wydarza ‘między budynkami’?
·
uniwersalia architektury i jej specyfiki
kulturowe;
·
architektura a przyroda;
·
techniki ‘oswajania’ / ‘zawłaszczania’
miejsc i gry o przestrzeń;
·
zabudowa jako obiekt agresji i zniszczenia;
·
socjologiczne i antropologiczne metody
badania relacji w architekturze i z architekturą;
·
technologie wirtualnego ‘bycia’ w różnych
miejscach.
Język obrad:
polski
i angielski
Publikacja:
Organizatorzy
planują publikację wybranych artykułów (po pozytywnych recenzjach) w formie
monografii lub jako numer czasopisma naukowego.
Miejsce obrad:
Miejska
Biblioteka Pedagogiczna ORANŻERIA KULTURY w Lidzbarku Warmińskim, ul. Ignacego
Krasickiego 2, 11-100 Lidzbark Warmiński.
Lidzbark
Warmiński jest unikalnej urody miasteczkiem położonym na Warmii ok. 40 km na
północ od Olsztyna, w dolinie Łyny i Symsarny - niegdysiejszą siedzibą biskupów
warmińskich. Słynie z gotyckiego zamku, w którym urzędował Ignacy Krasicki, z
przedzamczem zaaranżowanym na luksusowy hotel, a także z kompleksu basenów
termalnych i Krzyżowej Góry z trasami narciarskimi. Skład ludnościowy (etniczny
i religijny) miasta naznaczyły powojenne migracje; dziś jest to tygiel o bardzo
zróżnicowanym wsadzie.
Dojazd
autobusem lub pociągiem do Olsztyna, a stamtąd dalej autobusem lub prywatnym
busikiem (ok. 30 – 40 minut) do Lidzbarka.
Noclegi w Lidzbarku Warmińskim:
Terminarz:
Do
15.05.2017 informacja o
przyjęciu abstraktu do wygłoszenia
Do
15.06.2017 wpłaty
wpisowego w wysokości 50 PLN po zakwalifikowaniu abstraktów; uwaga: studenci i doktoranci zwolnieni
są z opłat.
Konto: Bank
PKO BP SA numer 75 1020 1156 0000 7802 0059 7252, wpłata z dopiskiem „Sympozjum
SAS PTS 2017” i danymi uczestnika
Do 31.07.2017 kompletny program Sympozjum
Komitet Organizacyjny:
oraz wspomagająco: Grażyna
Kubica-Heller, Katrzyna Warmińska, Paweł Załęcki
Informacji dodatkowych w
imieniu Organizatorów udziela:
