Do konkursu
zostały zgłoszone w tym roku następujące publikacje:
1)
Magdalena
Brzezińska, W cieniu
europejskiej twierdzy. Obraz Zachodu wśród Afrykanów w Gwinei Bissau. Warszawa 2017
2)
Tarzycjusz Buliński. Szkoła w amazońskiej puszczy. Formy i znaczenie edukacji w
społecznościach tubylczych Amazonii. Gdańsk 2018
3)
Mateusz Halawa i Marta Olcoń-Kubicka. Digital householding: calculating and moralizing domestic life through
homemade spreadsheets, „Journal of Cultural Economy”,
2018, s. 1-21
4)
Maria Małanicz-Przybylska. Między dźwiękami Skalnego Podhala.
Współczesna góralszczyzna. Warszawa 2018
5)
Joanna Mizielińska. Odmienne czy zwyczajne? Rodziny z wyboru w Polsce. Warszawa 2017
6)
Karolina Radłowska, Tatarzy polscy. Ciągłość i zmiana. Białystok 2017
7)
Tomasz Szlendak, Krzysztof Olechnicki. Nowe praktyki kulturowe Polaków.
Megaceremoniały i subświaty. Warszawa 2017
Jury
podjęło decyzję o przyznaniu nagrody głównej
Tarzycjuszowi Bulińskiemu
za książkę
Szkoła w
amazońskiej puszczy. Formy i znaczenie edukacji w społecznościach tubylczych
Amazonii na przykładzie Indian E’ñepá z
Wenezueli
oraz dwóch wyróżnień:
Magdalenie Brzezińskiej za książkę W cieniu europejskiej twierdzy.
Obraz Zachodu wśród Afrykanów w Gwinei Bissau
i Joannie Mizielińskiej za
książkę Odmienne czy zwyczajne? Rodziny z wyboru w Polsce
Uzasadnienie
Praca Tarzycjusza
Bulińskiego to praca pionierska, pierwsze opracowanie przez polskiego badacza
poświęcone funkcjonowaniu szkoły wśród
ludów tubylczych Amazonii. Autor przedstawia w niej szkołę jako zespół
codziennych cielesnych praktyk kulturowych, dzięki którym społeczności tubylcze
osiągają cele wytyczane przez ich obrazy świata. Praca powstała w oparciu o
wielokrotne pobyty w terenie wśród Indian E’ñepá z Wenezueli, co umożliwiło perspektywę
porównawczą i procesualną, a także otwartość na to, co nieoczekiwane.
Prowadzone w kilku grupach lokalnych badania, umożliwiły zarówno perspektywę
porównawczą i procesualną, jak i otwartość na przypadki.
Wartością nagrodzonej
pracy jest też jej teoretyczna oryginalność, książka wykorzystuje koncepcję antropologii szkoły zbudowanej przez
autora oraz Martę Rakoczy. Dzięki tej optyce szkoła mogła zostać zaprezentowana
nie jako instytucja edukacyjna, lecz jako zestawy działań społecznych
zapośredniczonych i współkształtowanych przez czynniki sytuujące się poza nimi,
w szczególności przez ontologie, kosmologie, struktury społeczne i polityczne.
Warto także
podkreślić wysoką świadomość etyczną, metodologiczną i językową autora.
Buliński jest badaczem doświadczonym, konstruującym narrację w sposób
wciągający, a jednocześnie zachowujący świadomy dystans wobec własnej retoryki.
Ważnym atutem pracy
Bulińskiego jest to, że pisząc o szkole przygląda się instytucji dobrze
rozpoznanej w naszej kulturze, ale w innym, odległym kontekście. Niezależnie od
samej poznawczej wartości jest to powrót do ideału antropologii jako
dyscypliny, która pozwala na przyjrzenie się nam z innej perspektywy. Właśnie
dlatego, że autor zajmuje się instytucją tak dobrze znaną. Nagrodzona książka
może być doskonałym przyczynkiem do głębszej dyskusji o roli edukacji w naszym
społeczeństwie.
Uzyskany w książce
obraz działania i znaczenia szkoły jest wyjątkowo bogaty w etnograficzne
szczegóły, zanurzony w historii, autorowi udało się oddać tubylczą logikę
działania w świecie, oraz uchwycić indiańską perspektywę praktykowania szkoły.
Książka ta ma fundamentalne znaczenie dla antropologii szkoły i antropologii
edukacji.
Jury
pracowało w składzie:
Natalia Bloch, UAM, laureatka nagrody „Badanie
Antropologiczne Roku” 2017
Karolina Ciechorska-Kulesza, Uniwersytet Gdański
Ewa Michna, Uniwersytet Jagielloński
Bartłomiej Walczak, Uniwersytet Warszawski
